Goikolauko kollarra

Bizkaiko Arkeologi Museoak "Goikolau lepokoa" erakusgai jarri du "hileko pieza” gisa. Kristo aurreko 2000. urtean datatuta dago lepokoa, eta laurogeiko hamarkadan aurkitu zuten Berriatuko Mereludiko aztarnategian

Foru Aldundiko webgunetik hartutakua.

Bizkaiko Arkeologi Museoak –Bilboko Mallonako Bidarrietan dago- bere edukia zabaltzeko programa berri bat jarri du abian: “Museoa aztarnaz aztarna”. Museoaren instalazioetan dauden elementu interesgarrienak edo deigarrienak erakutsi nahi zaizkie bizkaitarrei programa horren bidez.

Arkeologi Museoaren ekimen horren lehenengo esperientzia bihar, azaroak 13, hasiko da, eta abenduaren 13an, amaitu. Lehenengo pieza Kristo aurreko 2000. urtean datatuta dagoen Goikolau lepokoa izango da. Pieza laurogeiko hamarkadan aurkitu zuten, izen bereko haitzuloan, Berriatuko Mereludi auzoan.

“Museoa aztarnaz aztarna” programaren barruan, bisita gidatu bat dago. Halaber, ikus-entzunezko baten bidez, aurkikuntza azaltzen da, eta lepokoa aurkitu zen aztarnategiak Bizkaiko eta gainontzeko lurraldeetako historia hobeto ezagutarazteko egiten duen ekarpena erakusten da.

Argibide gehiagotarako:

• Telefonoa: 94 40 40 990
• www.bizkaia.net
• arkeologimuseoa@bizkaia.net

Deba eta Mendukilo

Juan dan egunetan Eitb-n agertutako albiste pare bat.

Lehelengua, Deba inguruan dagon ondare arkeologikuari buruzko erreportai orokorra da, Munibe taldeko arkeologuekin:



Bigarrena, Mendukiloko koba turistikuan egindako erreskate simulakruari buruz. Bertan, lagun napar asko ikusi geinkez:

TirolinaXtrem

Ikusi zer egiten dabe egunero ume batzuk eskolara joateko.

Urdaibaiko Arkeologia Jardunaldixak

Datozen egunetan, Agiri Arkeologia Elkarteko lagunak jardunaldixak antolatu dittuez Urdaibaien. Bertan, euren azken aurkikuntzen barri emotiaz gain, arkeologixa munduan gehixago sakontzeko aukeria egongo da. Jardunaldi guztiz gomendagarrixak, hitzaldi asko aukeran, eta baitta arrasto arkeologikuak bertatik bertara ezagutzeko aukeria be. Hona programia:

2009ko azaroaren 20an
(19:30etan, Tribisarrospe Kultura Etxea – Mundaka):
J.C. LÓPEZ QUINTANA eta A. GUENAGA
(AGIRI-Katillotxuko proiektuko Zuzendaritza)
Katillotxuko Ibilbide Megalitikoaren Aurkezpena: datu arkeologikoak eta
kontserbaziorako neurriak.

2009ko azaroaren 25ean
(19:30etan, Gernika-Lumoko Kultur Etxea):
J.C. LÓPEZ QUINTANA eta A. GUENAGA
(AGIRI-Katillotxu proiektuko Zuzendaritza)
Katillotxuko Multzo Megalitikoa: hileta erritoak Kristo Aurreko
IV. eta II. milurtekoen artean.

2009ko azaroaren 26an
(19:30etan, Euskal-Herria Museoa – Gernika-Lumo):
A. DIEZ CASTILLO (Valentziako Unibertsitatea)
Artzaintza, nekazaritza eta trikuharri-erkaikuntzak Kantabrian

2009ko azaroaren 27an
(19:30etan, Gernika-Lumoko Kultur Etxea):
P. BUENO eta R. de BALBÍN (Alcalá de Henareseko Unibertsitatea)
Arte megalitikoa Iberiar Penintsulako Iparraldean

2009ko abenduaren 1etik 11ra bitarteko hamabostaldia:
Urdaibaiko Arkeologia Ikastetxeetara-2009: Urdaibaiko ikastetxe guztiei
Katillotxuko Multzo Monumentalera (Mundaka) bisita gidatuak egiteko aukera
eskaintzen zaie dohainik.

MINTEGI IREKIA
Katillotxu V trikuharriaren (Mundaka) hondeaketa
arkeologikoa eta diziplina anitzeko azterketa
Egunak: 2009ko azaroaren 26an eta 27an
Lekua: Madariaga Dorretxea
(Euskadiko Bioaniztasunaren Zentroa, Busturia)
Jendearentzako irekita egongo den Mintegi honetan Katillotxuko Multzo Megalitikoaren
diziplina anitzeko azterketa eta kontserbaziorako eta hedapenerako egitasmoa
aurkeztuko dira. Ikerketa arkeologikoko lanak Katillotxu V monumentuan
zentratzen dira. Bertan arte megalitikoaren aztarna berritzaileak hauteman dira.

2009ko azaroaren 26an
10-10:30 h: Katillotxuko Multzo Megalitikoaren azterketarako,
kontserbaziorako eta hedapenerako egitasmoaren aurkezpena.
Nieves TERÁN VERGARA (Ingurumen Sailburuordea)
Antonio RIVERA BLANCO (Kultura, Gazteria eta Kirol Sailburuordea)
Josune ARIZTONDO AKARREGI (Kulturako Foru Diputatua)
Germán ALONSO (Bioaniztasun Zuzendaria-Urdaibaiko Patronatua)
Unai REMENTERIA (Mundakako Alkatea)
Ekain ORMAETXEA URIBARRI (Gernika-Lumoko Kultura Zinegotzia)
Juan Carlos LÓPEZ QUINTANA (AGIRI Arkeologia Elkartea-Katillotxuko
proiektuko Zuzendaritza)
10:30-11:30 h (1. TXOSTENA)
J. A. MUJIKA (UPV-EHU)
Hileta erabileraren kronologia eta sekuentzia Euskal-kantabriar Megalitismoan
11:30-12:00 h (ATSEDENALDIA)
12:00-13:00 h (Katillotxu V trikuharria: azterketa arkeologikoa
eta arte megalitikoa)
J.C. LÓPEZ QUINTANA eta A. GUENAGA (Katillotxuko proiektuko
Zuzendaritza - AGIRI)
Katillotxuko Multzo Megalitikoaren arkitektura eta hilobi sekuentzia
P. BUENO eta R. de BALBÍN (Alcalá de Henareseko Unibertsitatea)
Katillotxu V: programa grafiko integrala Pirinioetako esparruan.
13:00-14:00 h (Katillotxu V monumentuaren inguru
eta paisaia ingurunea)
MONICA RUIZ – L. ZAPATA (UPV/EHU)
Basoko baliabideen erabilera Katillotxu V monumentuaren inguruan: datu
antrakologikoak
M. J. IRIARTE (UPV/EHU)
Holozeno ertaina Urdaibain: Katillotxu V trikuharriaren sekuentzia palinologikoa
P. ARESO eta A. URIZ (ARANZADI Zientzia Elkartea)
Katillotxu V monumentuaren azterketa sedimentologikoa
15:00 h –KATILLOTXU IBILBIDE METODOLOGIKOAREN
INAUGURAZIOA
Katillotxuko Multzo Megalitikora bisita gidatua eta babes proiektuaren inaugurazioa
eta balioan jartzea.

2009ko azaroaren 27an
10-10:30 h: Bizkaiko Ondare Megalitikoaren Legezko Babesa. Kudeaketarako
proposamenak: Bizkaiko trikuharrien oraina eta etorkizuna.
D. GIL ABAD (Kultur Ondarearen Zentroa-Eusko Jaurlaritza)
M. UNZUETA PORTILLA (Ondare Historiko Zerbitzua-Bizkaiko Foru Aldundia)
10:30-11:30 h (2. TXOSTENA)
P. BUENO; R. de BALBÍN; R. BARROSO (Alcalá de Henareseko Unibertsitatea)
Arte megalitikoa Iberiar Penintsularen Iparraldean
11:30-12:00 h (ATSEDENALDIA)
12:00-13:00 h (3. TXOSTENA)
A. DIEZ CASTILLO (Valentziako Unibertsitatea)
Harri zaharrak eta teknologia berriak: begirada desberdina Kantabriako Megalitismora
13:00-13:30 h (Dokumentazio eta kontserbazio sistemak
Katillotxu V trikuharrian)
E. ALONSO (INERTEK, S.L.)
Katillotxu V trikuharria eskaneatzea eta 3D-tan irudikatzea
J. M. EDESO FITO (UPV/EHU), J. C. LÓPEZ QUINTANA eta A. GUENAGA
(Katillotxuko proiektuko Zuzendaritza - AGIRI)
Portaera higatzailea hondeatutako eta lehengoratutako aztarnategietan:
kontserbaziorako proposamenak.
15:30 h –SANTIMAMIÑEKO MULTZO
ARKEOLOGIKORA BISITA.

Arrate Irratixan

09-XI-12: Oier.

Arrate Irratixan elkarrizketia. Gaixak: espeleologixian ikuspegi orokorra, exploraziñua, oin darabiguzen kanpañak, datozen asteburuetako urteerak. Hogetabost miñutu egon gara berba ta berba, zuzenian.

"EXPONATUR 2009"

ADES taldea "Exponaturan". Soin-ataleko "Axpea"alkartea, kontu artzen dugu -beste taldeekin- stand utxitako elkarti hori Azokako antolatzaileak.

Bisitta gidatuak Leako kobetara

Lurpeko mundu misteriotsuan barneratu nahi dabenak aukera parebakua dake Azaruan: ADES espeleologia taldiak bisitta gidatu bi antolatu dittu hillian 14 eta 21ian.

Lehelengo kontaktu honetarako aukeratu dirazen kobak Isuntza (Lekeitio) eta Atxurra (Berriatua) diraz. Mailla fisiko minimua eskatzen da (Anbotora igotzeko modukua, gitxi gora behera) eta partaidiei kontuz ibiltzeko konpromezua eskatzen jake:

• Kontuz norbere buruakin: labandu eta jausteko arrisku haundixa dago-eta.
• Kontuz ingurugiruakin: ez hausi estalaktitarik, ez zikindu ezer, ez esnatu saguzaharrik (hibernatzen dagoz-eta).

Trukian, bisittarixak ibilbide ahaztueziñezkua osatuko dabe. Batzuendako lehelengua eta azkena izango da; beste batzuk ostera, segidu nahiko dabe eta ADES-eko atiak zabalik izango dittuez mundu harrigarri honetan sakontzeko.

Gehixenez, talde bakotxian 10 lagun hartuko diraz. Espeleologiako material teknikua ADES-ek ipiñiko dau. Dohan da, baiña aurretik izena emon bihar da. Apuntatzeko azken eguna, Azaruan 11 (Isuntzarako) eta Azaruan 18 (Atxurrarako).

Kontaktua:

txikillana@gmail.com

944 650 733 (Oier)

Jon Arana hil da

ADES-ek "Karlistaren leizea" dokumentala egitteko entrebistau zeban, 1987 aldian. Bere lekukotasun hunkigarrixa behin eta barriro emititzen dogu ordutik, proiekziño bat egitten dogun bakotxian hain zuzen be.

Sit tibi terra levis.




Bere semiei mezuren bat bialdu nahi izan ezkeriok (espeleologuak dira-ta), hamentxe topauko dozuez

Informaziño gehigarri legez, hona Ostadar mendi taldeko webgunian agertutako albistia:

Zumaian bizi den Jon Arana Urkiola zumarragarra (Zumarraga, 1927/04/16 - Zumaia 2009/10/29) mendizaletasun eta espeleologia munduan aitzindarietako bat har dezakegu, bera izan zen 1958an, Karrantzako Torca del Carlista zulo ezaguna jaisten lehena.

Mendizaletasunari dagokionez, gaztea zenetik Zumarragako mendietan hasi zuen bere ibilbidea. Geroago etorriko ziren mendi garaiago eta zailagoetara egindako txangoak, eta orain dela mende erdiko baliabide teknikoekin Pirinioetan esaterako Hiru Erregeen Mahaira, Anetora…, Europako Mendietara eta baita Alpeetako erraldoira, Mont Blanc-era, igotzea erdietsi zuen.

Espeleologiari dagokionez, txikitatik ere datorkio toki itxi edo iritsi ezinetara heltzeko gogoa, jakinminak eraman baitzuen Jon txikia beti leku ezezagunetan kuriositatez sartzera. 1956an Arantzazun espeleologia topaketak izan ziren, eta han Aranzadiko espeleologoekin jarri zen harremanetan; geroago, 1959. urtean, herriko hainbat kiderekin batera bere izena zeraman espeleologia talde propioa ('Grupo de Espeleologia Arana' izenekoa) sortu zuen zumarragarrak. Baina Jon Arana ezaguna bihurtu bazen, 1958an Torca del Carlista leizera —munduan ezagutzen den lurpeko hirugarren leize handienera— lehen gizasemea izateagatik datorkio. Karrantza aldean kokatutako leize honen kondairak dioenez, karlisten kapitain bat bertatik pasatzen zen soldaduen soldatarekin eta behin handik behera amildu zen zeraman diruarekin. Horregatik etortzen zaio mendiari haren izena.

2008an 1958an leize berean bizitako esperientzia berriz bizitzeko —eta bide batez urteurrena ospatzeko— aukera izan du, mendizaletasunean eta espeleologian hazi eta hezi dituen bere semeekin batera. Haiekin eta beste lagun batzuekin batera jaitsi baitzen joan den 2008ko ekainaren 28an Torca del Carlista leizera 50 urte lehenago (1958ko apirilaren 4an) zapaldu zuen leizearen hondoa berriz bisitatzera. Bertara Zumarragako Antioko Ama birjinaren figuratxo bat eraman zuen Zumarragako herritarren izenean. Materialak eta teknikak zeharo aldatu dira —hala dio Jonek— leize ezezagunera jaitsi zenetik, baina argi dago, gizon ausart eta saiatua, karakter sendo eta gogorrekoa izateagatik, lortu zuen zalantzarik gabe beste inork garai haietan lortu ez zuena… aitzindaria izatea eta geroago bere bidetik etorriko zirenei bide zabala irekitzea.

2009ko urtarrilaren 3an, Karrantza Naturala elkarteak omenaldia egin zion, Karrantzako ondare eta kulturaren zabaltzean egindako lanagatik.

Zumaian zendu zen 2009ko urriaren 29an.

The B-side of speleology

Argazkiak.org Espeleologia eta Iberdrola © cc-by-sa: ades

09-X- 12: the B-side of speleology.

• 10.00: Ibon, Idoia, Oier. Santa Luziako lokaletik 40 bat killo material hartzen doguz (soka, lazo, petate, mosketoi, plaka artian) eta garbiketa trenetik pasatzen dogu dana, Uarka auzoko erreka-ibixan.
• 14.00: Santa Luzian dana garbi lagata, bazkari legia egitten dogu Txema, Ane, Niko, Maite, Gotzon, Mikel eta Petrusekin batera.
• 16.00: Zallo taberna ondoko parkian, gauza teknikuak gogoratzen doguz:

“Zortzixan” ordez erabiltzia gomendatzen dan hori, belarri bikua.

Idoia eta neretako, puente de roca bati lazo barik anklatzeko korapillua (gaza?).

Kontrapeso sistemia desbiadore batekin instalatzia: triangulaziñua, mosketoi autoblokeantia, polea haundixa, sokia blokeau, korapillo kodigua (traccion-contrapeso).

Desbiadore normala: anklaje bi lazuakin, korapillo dinamikua (ahal ba da, horma onduan).

Korapillo dinamikua eta bere blokeua.

Polipastua, trakziño perpendikularrakin (triangulaziñua-polifreno-polifreno-polea).

Tirolinia: triangulaziño bana, punta baten dinamikua, bestian stopa-koka-desblokeauta, eta tentsatzeko polifreno batekin lagundu leike.

Basaiko lorea

Irakorrizue ipoin hau. ¿Ze leza izan leike bertan aittatzen dan hori? Nere ustez oso klaru dago.


Argazkiak.org | Basaiko lorea © cc-by-sa: ades

Azkue RM. Euskalerriaren yakintza. Tomo II Cuentos y leyendas 78-79. Euskaltzaindia & Espasa-Calpe, 1989.

BASAIKO LOREA / LA FLOR DEL SICOMORO

Nabarniz edo Nabarrizganeko Iluntzar deritxon mendian leza bat dago, inok sekula ondorik negurtu bagakoa. Leza onek larez ta otaz itsutua dauko beronen agoa ta nonbait, aizeak eroaniko aziren batzuetatik erneta, basiko (1) bat eukan lenago. Emakume abarkadun gonagorri bat, umetxo bat eskutik ebala, igaro zan bein leza-inguruan zear. Umeak basikoaren adarretan lorea ikusita, bere berbetatxoan, auxe esan eutsan amari:

-Ama, pitxia.

-Ez, maitetxo, kaka dauko-ta.

"Pitxia, pitxia" esanda negarrari emon eutsan lenengo; gero, ¡¡blaust!!, zapart eginda ota ta lar-artean geratu zan ez gora ez bera egin ezinik. Amak, a ikusita, txilioka, zapart zoli egin eban. Ama ta ume, eun zearnar zatituaz, beste ainbeste saguzar ta belatxinga lezabarrutik uxaturik, geldi-geldika, leza barruan amildu ziran. Inok eztaki arrezkero euren barririk.

Mendi-barrenean burdin-ur azal lodia dario atx bati. Baserritarrak, ur aren gorritasuna ikusita, ama errukarriaren goneak gorritu daroala uste dabe.

*******

En el monte denominado Iluntzar, de encima de Navarniz, existe una sima cuya pro fundidad nadie la ha medido nunca. Esta sima tiene oculta su boca entre abrojos y argomas, y, en tiempos atras, tenia un sicomoro, probablemente nacido de algunas semillas llevadas por el viento. Una mujer, calzada de abarcas y ciñendo saya roja, paso una vez, conduciendo de la mano a un niño, por las inmediaciones de la sima. Viendo la criatura una flor en las ramas del sicomoro. en su limitado lenguaje dijo a su madre:

-Madre, bonito.

-No, querido; pues tiene porqueria.

-Bonito, bonito.

Al decir esto, primeramente se echó a 11orar. Luego, iplum!, di6 un salto y quedó entre los matorrales y argomas, no pudiendo moverse ni arriba ni abajo. La madre, al ver aquello, chillando, dió un saIto brioso. Madre y criatura, destrozando cien zarzamoras, espantando otros tantos murcielagos y cornejas del interior de la sima, poco a poco se hundieron dentro de la misma. Desde entonces, nadie tiene noticias de ellos.


Debajo del monte mana de una peña agua ferruginosa de espesa capa. Los aldeanos, al ver la rojez de aquella agua, creen que la enrojece la saya de la pobre madre.

*********

Tomas Ibarguen, de Nabarniz.


(1) Basaiko, basiko, erderazko "higo silvestre, sicomoro", da.

ADESko Batzar Orokorra

Bizkaia irratixan

09-VIII-26: Oier.

Bizkaia irratixan entrebistia, 10 bat minutu, Peña Foruako lurpeko sistemiari buruz: Apraiz, Kariku, Malloku... eta erreka subterraneuak, eta giza kontsumua, eta leku arriskutsua dala, eta bertan topau leikiazen hondakiñei buruz (hazurrak, frigorifikuak...), eta argazkixak etaratzen gabizela. Eguardiko albistegixan emoteko korte batzu nahi zittuezen.

Espeleo-proselitismo

Kartel pare bat egin dittudaz Lekeitioko Kiroldegixan eta kontsumitzaille ekologisten kooperatiban. Iñork berrerabilli nahi badittu, hamen dagoz kopiatzeko moduan.

Argazkiak.org | Kiroldegixan © cc-by-sa: ades

Argazkiak.org | Ekologisten kooperatiban © cc-by-sa: ades

El paisaje oculto de Urdaibai

El Correo Español izperringiko artikulua, Maika Salguerona:
http://www.elcorreodigital.com/vizcaya/20090802/vizcaya/paisaje-oculto-urdaibai-20090802.html

El profundo trabajo de investigación que desde hace más de un cuarto de siglo desarrolla el grupo de espeleología ADES de Gernika verá la luz en breve. Una guía pondrá al descubierto el ingente número de cuevas que se encuentran diseminadas por las entrañas de la Reserva de la Biosfera de Urdaibai. El enclave, además de sus encantos naturales al aire libre, también guarda verdaderas joyas en las profundidades.
En total suman 235 cavernas. «Muchas son desconocidas, porque nadie ha llegado hasta ellas. De ahí la importancia de nuestro trabajo», destaca Gotzon Aranzabal, miembro del colectivo promotor de esta iniciativa, que cuenta con la colaboración del Gobierno vasco para su divulgación. En la actualidad, esta veterana agrupación de la villa foral se afana por ampliar su trabajo con la recopilación de las cuevas que existen en Lea Artibai, donde pretende aglutinar cerca de 400.
Con el fin de acercar el desconocido mundo subterráneo a toda la población y ayudar a los científicos con el descubrimiento de huesos, restos de culturas prehistóricas y colonias de murciélagos, entre otros hallazgos, sus integrantes se adentran en las profundidades de las zonas kársticas de la costa oriental de Vizcaya, desde Bakio hasta Ondarroa. La sima más profunda que han localizado se encuentra en Nabarniz. Conocida por el nombre de Iñeritzeko lezia y con un desnivel de 330 metros, se accede a ella desde la cumbre del monte Iluntzar.
«Hay muchas incógnitas»
Entre la lista de cavernas que el grupo de espeleología ha tenido oportunidad de investigar destacan también las de Argatxa y Osinaga, pertenecientes al municipio de Gautegiz Arteaga, así como las de Bolunzulo y Lastarrike, ubicadas en el valle de Oma, y la gruta de San Pedro, en Busturia. Respecto al trabajo de investigación que en estos momentos están llevando a cabo en la comarca de Lea Artibai, sobresalen por su longitud y belleza las cuevas de Lamiñen Koba, en Berriatua, así como las Abittagako koba, en Amoroto, y Urgitxiko koba, en Gizaburuaga.
De menor desarrollo, pero no por ello menos espectacular, es Lezateko koba, ubicada en el término municipal de Aulesti. A través de sus incursiones en las profundidades de la tierra, los miembros de ADES han tenido la posibilidad de descubrir ríos sobre los que no se disponía de información, como los que se ocultan debajo de Atxarrea y cuyas aguas surgen en Arketas a su paso por Kanala. «Todavía hay muchas incógnitas que resolver en nuestra comarca», afirma Aranzabal.
Entre sus últimos hallazgos se encuentra la gruta del barrio Altamira de Busturia. «El problema es que está ubicada en una propiedad privada. El dueño de los terrenos nos alertó el pasado mes de junio de la presencia de un agujero en una roca de su cuadra. La sorpresa fue mayúscula cuando llegamos y descubrimos la caverna», relatan.

Pyrenaica ale berezixa

Hille honetan, Euskal Mendizale Federaziñoko Pyrenaica aldizkarixak ale berezixa etara dau, espeleologixiari eskindutakua. Josu Granja argazkilarixak koordinau dau, eta bertan lurpeko munduko pertsona garrantzitsuen artikuluak bildu dira (tartian ADES-eko Santi Urrutia), irudi ikusgarrixekin lagunduta.

¡Kioskuetan dakazue!

GERNIKA DCXLIV. URTEURRENA

Lehenik eta behin Gernika-Zaharra osatzen duten talde guztiei eskerrak eman nahi dizkiegu, haien jarrerari esker lortu baitugu ospearen pisu handiena. Bestetik eta beronen adierazle bihurtu duten mugarria eskertu nahi dugu, izan ere Gernika fundatzailea izan zen Don Tello jaunaren eskulturaren ("akta fundatzionalaren" ) gainean Gernikako zapia jarri dute.

Oso pozgarria izan da ekimen kultural horretan parte hartzea, urtero Gernika-zaharrekoek urteurrena ospatzen duten aldiro auzokoei ematen dietelako parte hartzeko aukera, eta oraingoan gurekin gogoratu direlako.

ESKERRIK ASKO BIHOTZEZ

¿El o La, Errante?

La leyenda del espeleólogo errante de Lezate, vuelve a resurgir. Pasados 25 años desde el supuesto último avistamiento, en esta ocasión parece que el mito del errante de Lezate vuelve a la palestra con el testimonio incuestionable de su plasmación en una toma fotográfica. Durante una sesión rutinaria de fotografía que el ADES realizó el pasado día 21 de febrero del año 2009 en la caverna de Lezate, inesperadamente, en el revelado de una de las fotografías, aparece en un segudo plano la figura de una persona.

Con este testimonio gráfico se puede afirmar que los pioneros del ADES no se equivocaron al intuir la presencia de un extraño personaje deambulando por el interior de la Caverna. Ahora bien, quizás, y ante la prueba, haya que replantearse la idea de lo del "espeleólogo" porque parece no exponerse a la duda que el misterioso personaje se corresponde más bien al género femenino. La "Espeleóloga errante" de Lezate reclama justicia.

¿O quizás erran por la caverna dos de estos siniestros personajes? ¿Y, si fueran más? O, lo que pudiera ser más preocupante, ¿se estén multiplicando?. Sea lo que sea, desde el ADES aconsejamos a todo aquel que vaya a aventurarse por el interior de esta caverna, que cuide sus espaldas.

Para los incrédulos, comentar que la fotografía no es ningún fotomontaje y que detrás de ella no se encuentra la mano de "Photoshop".

Euskadi Irratixan

Euskadi Irratiko Amarauna saiuan, Arantza Aranburu, Koldo Los Arcos eta Oier Gorosabel entrebistau zeben espeleologia kontuetaz.
Hamen entzun leike.

2008 Jardueren liburua

Argazkiak.org | 2008 Jartdueria © cc-by-sa: txikillana

Urteroko moduan, ADES espeleologia taldiak bere emaitzak argittara emon dittu. Gernikako Udala, Eusko Jaurlaritza eta Euskadiko Kutxan laguntziaz argitaratu da liburua, 300 pajinatik gorakua, eta bertan 2008xan izandako jardueria biltziaz gain beste hainbeste artikulu interesgarri biltzen dira. Edukiñen zerrendia:
* Aurkezpena.
* Jardueren kronikia.
* Exploraziñuak.
* Geografía de Santimamiñe.
* Areas calizas en la reserva de la biosfera de Urdaibai; margen occidental.
* Informe sobre vertidos incontrolados en cavidades de Urdaibai.
* La montaña interior en Busturialdea y Lea-Artibai.
* Busturia eta Lamiñetako haitzuluak.
* Fichas Técnicas de Socorro 2008.
* Euskal Herriko XVII Espeleologia Jardunaldixak.
* Oligoquetos acuaticos subterráneos en el karst vasco (Ainara Atxurra eta Pilar Rodriguez).
* Responsabilidad civil del espeleólogo (Javier Moreno).
* Led vs. flash; nueva fuente de iluminación para fotografía subterránea (Josu Granja).